Artykuły z kategorii humanistyczne

Gdy AI pisze książkę. Przyszłość autorów w erze sztucznej inteligencji

Pisanie książek przestało być domeną wyłącznie ludzi. Sztuczna inteligencja potrafi już dziś układać fabułę, analizować gusta czytelników, śledzić rynkowe trendy, a nawet tworzyć ilustracje i okładki. Czy przed nami epoka,…

Chopin był z UW! Mniej znane fakty z życia kompozytora

Zanim stał się ikoną romantyzmu i patronem jednego z najważniejszych konkursów pianistycznych na świecie, Fryderyk spacerował po Krakowskim Przedmieściu jak zwykły student. Pisał dowcipne listy, improwizował dla przyjaciół i tworzył…

Zbiory biblioteczne palą się powoli. Wojenne losy rękopisów z BUW

Spalone, skradzione, zagubione – Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie straciła w czasie wojny ok. 94% rękopisów. Odtwarzanie ich losów przypomina śledztwo z powieści kryminalnej – każdy ślad może prowadzić do odkrycia…

Czy da się wykryć pracę napisaną przez AI? Nauczyciele akademiccy vs. ChatGPT

Jedni traktują go jak rewolucyjne narzędzie, inni – jak zagrożenie dla edukacji. ChatGPT błyskawicznie stał się częścią studenckiej codzienności, także przy pisaniu prac zaliczeniowych. Co na to wykładowcy? Odpowiedzi szukali…

To miejsce jest jak szkatułka z klejnotami. Rozmawiamy z archeologiem, prof. Arturem Obłuskim

Stara Dongola była stolicą Makurii. Królestwo zajmowało obszar Hiszpanii i Francji razem wziętych. A miasto, o powierzchni 200 ha, w XI wieku miało wielkość ówczesnego Paryża. Od 60 lat na…

Praca jak każda inna? Czyli opowiadanie „brudnej roboty”

W jaki sposób mówimy o wykonywanej pracy, jeśli nie jest ona uznawana za „prestiżową” w społeczeństwie? Między innymi na to pytanie odpowiedzi poszukiwała dr Gabriela Jarzębowska z Wydziału „Artes Liberales”…

Po co historyk bada wzrost? Czyli jak kilka centymetrów może odsłonić głód, wojnę i społeczne nierówności

Zapiski w kartotekach poborowych – wzrost, waga, nazwisko – to na pierwszy rzut oka tylko urzędowe notatki. A jednak z tych danych da się zrekonstruować dzieje społeczeństwa: okresy głodu i…

Krewny z Ameryki. Jak „zwyczajne” filmy opowiadają „nie-tak-zwyczajną” historię polskich emigrantów

Jeszcze niedawno każdy, kto miał wujka w Ameryce, był traktowany jak ktoś z koneksjami. Wystarczy przypomnieć sobie scenę z Samych swoich, gdy rodzina z wypiekami na twarzy szykowała się na…

Gdy islam przejął władzę w Dongoli. XVI-wieczne świadectwo etiopskiego mnicha

Jest rok 1596. W Polsce król Zygmunt III Waza przenosi stolicę z Krakowa do Warszawy. W Anglii William Shakespeare układa strofy Kupca weneckiego. Tymczasem w spalonej słońcem Dongoli – dziś…

Jedwabniki, zwierzyńce i menażerie. Jak leczono zwierzęta w dawnej Polsce

Czy w XVII wieku dbano o zdrowie psów, krów i pszczół? Okazuje się, że tak – a opieka nad zwierzętami była stałym elementem życia dworów i folwarków. Badania dr hab.…