W Przeglądzie Filmów o Nauce znalazły się filmy fabularne, dokumentalne, edukacyjne i esej filmowy. Wśród nich nagrodzone na wielkich festiwalach – MFF Locarno, FPFF w Gdyni, IDFA Amsterdam czy nominowane do Oscarów. Sztuce filmu towarzyszy sztuka rozmowy.
– Zależy nam, żeby pokazać, że nauka jest bardzo ważną częścią opowieści o świecie, tym współczesnym, tym historycznym, ale też, a może przede wszystkim, o tym przyszłym. Nauka nie hermetyczna, ale otwarta na odbiorcę-widza, na jego potrzeby, ale i możliwości percepcji – tak ideę filmowego przeglądu tłumaczy jego pomysłodawca i organizator, czyli Centrum Współpracy i Dialogu UW.
Każdy dzień festiwalowego przeglądu ma swój tytuł. Słowa-klucze, do których organizatorzy i uczestnicy odnoszą się w czasie dnia, to w kolejności: eksperyment, ziemia, człowiek.
Za nami projekcja „Iluminacji” w reż. Krzysztofa Zanussiego i spotkanie z mistrzem. Niepublikowane wcześniej zdjęcia z życia Simony Kossak. Dzisiaj – crème de la crème dokumentu: „Królik po berlińsku” i „89 mm od Europy” – to w bloku krótkich form dokumentalnych, a w pokazie dnia – „Pociągi”, ten film uczestnicy KOKON-a mogą zobaczyć jako pierwsi, przed kinową premierą. Menu dnia finału – poniżej.
Dzień trzeci – Człowiek
Choć żyją jeszcze ostatni świadkowie wielkich konfliktów XX wieku, to znowu żyjemy w cieniu wojny, w epoce przedwojennej. Każda autorytarna władza zdaje się karmić nieciągłością naszej pamięci.
Trzeci dzień przeglądu otwiera warsztat scenariopisarski „Jak pisać scenariusz oparty na faktach?”. Wydarzenie jest połączeniem formy warsztatowej i case study filmu „Na żywo” według scenariusza i w reżyserii Mary Tamkovich. Reżyserka opowie o swoich doświadczeniach w pisaniu scenariusza opartego na prawdziwej, współczesnej historii. Czym różni się narracja dokumentalna i fabularna oparta na faktach. Prowadzenie: Mara Tamkovich, reżyserka, scenarzystka. Warsztaty dla studentów Uniwersytetu Warszawskiego (obowiązywały zapisy).
Miejsce: Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie. Czas: godz. 13-15.30.
Dokument na wagę Oscara
Krótkie filmy o nauce i jej konsekwencjach reprezentować będą filmy złotej ery polskiego dokumentu, dwie nominacje do Oscara. 89 mm od Europy Marcela Łozińskiego (1993, 12 min) i Królik po berlińsku Bartosza Konopki (2009, 51 min).
Miejscem akcji „89 mm od Europy” jest przejście graniczne w Brześciu między Polską a Białorusią, gdzie przestawia się pociągi z Europy na tory szersze o 89 mm. Nadjeżdża ekspres Paryż-Moskwa. Wagony wraz z pasażerami zostają uniesione do góry, wymienia się podwozia. Międzynarodowi pasażerowie leniwie przyglądają się pracującym robotnikom. Za chwilę pociąg ruszy dalej. Robotnicy czekają na następny transport. To wszystko. Tę codzienną sytuację Marcel Łoziński opowiada w sposób przykuwający. Rzeczywistość rozbija na czynniki pierwsze i składa na nowo, tak że każdy szczegół staje się intrygujący. Twarze i gesty robotników, chudy kot, który niesie coś w pysku, porzucona olejarka – wszystko jest ciekawe, staje się częścią jakiejś nierozpoznanej całości. Każdy z nas robi czasem taki film bez kamery, z okien pociągu, przełamując dystans. Być może o to właśnie chodzi w kinie: o przełamanie dystansu. W tym filmie następuje ono dzięki dziecku z pociągu, które na świat patrzy z ciekawością.
„Królik po berlińsku” z kolei to historia muru berlińskiego widziana z perspektywy mieszkających tam królików. W 1961 roku zwierzęta zostały uwięzione w pasie zieleni dzielącym Berlin Wschodni od Zachodniego. Przebywały tam aż do zburzenia muru w 1989 roku. Tym sposobem berlińskie króliki podzieliły los ówczesnych mieszkańców NRD, którzy pod okiem komunistycznej władzy żyli w izolacji od świata.
Po projekcji organizatorzy zapraszają na Q&A z udziałem dr hab. Michała Bilewicza, prof., ucz., psychologa społecznego z Uniwersytetu Warszawskiego, Bartosza Konopki, reżysera, filmoznawcy oraz Michała A. Zielińskiego, scenarzysty.
Miejsce: Sala widowiskowa BUW. Czas: godz. 16-18. Aby wziąć udział w pokazie, należy się zgłosić – to proste, formularz dostępny jest na stronie cwid.uw.edu.pl. Znajdziecie go tutaj https://cwid.uw.edu.pl/krotkie-filmy-o-nauce-i-jej-konsekwencjach-dzien-iii/. Są jeszcze miejsca! Można się zapisać.
Wyjątkowa przedpremiera
Na zamknięcie przeglądu – nie lada gratka dla miłośników polskiej szkoły dokumentu – pokazem dnia będą Pociągi w reż. M. Drygasa (2024). Ten film dopiero będzie miał premierę w kinach. Rozpoczyna się od cytatu Franza Kafki: „Jest mnóstwo nadziei. Nieskończona ilość nadziei. Ale nie dla nas”. To dokument found footage, który tworzy zbiorowy portret ludzi w Europie XX wieku, uchwytując ich nadzieje, pragnienia, dramaty i tragedie. Sceny pokazujące lokomotywy parowe i wagony kolejowe w trakcie montażu wydają się celebracją ludzkiej pomysłowości i pracy. Ludzie ubrani w odświętne stroje wyruszają w podróż koleją. Ale te radosne sceny ustępują miejsca transportowi wojskowemu: żołnierze są rozmieszczani na linii frontu – szybko po nich następuje procesja jeńców wojennych.
Do sesji Q&A zaproszeni zostali: dr hab. Roman Chymkowski, antropolog, socjolog kultury z Uniwersytetu Warszawskiego, Rafał Listopad, montażysta, wykładowca akademicki ze Szkoły Filmowej w Łodzi, Krzysztof Rak, scenarzysta, producent oraz dr hab. Magdalena Lubańska, antropolożka społeczna z Uniwersytetu Warszawskiego.
Miejsce: Sala widowiskowa BUW. Czas: godz. 19-21.45 (19-20.30 – projekcja, 20.45-21.45 – spotkanie z gośćmi i Q&A). Aby wziąć udział w pokazie, należy zgłosić udział – formularz dostępny jest na stronie cwid.uw.edu.pl. Wystarczy wejść tutaj https://cwid.uw.edu.pl/kokon-pokaz-dnia-pociagi/. Można jeszcze się zapisać!
Patronat honorowy nad Przeglądem Filmów o Nauce KOKON UW objął minister nauki i szkolnictwa wyższego, partnerami przeglądu są Wajda School oraz Gildia Scenarzystów Polskich. Patronat medialny objęły Akademickie Radio Kampus oraz Serwis Naukowy UW. Projekt komunikacji wizualnej wykonała: Małgorzata Cichocka-Stelmaska.
Więcej szczegółów na: cwid.uw.edu.pl/projekt/kokon/
